Prakara sosial politik kuwi sipate universal, dadi ora mung George Orwell bae lumantar novel Animal Farm (terbit sepisanan 17 Agustus 1945) sing bisa gawe crita satiris simbolis (lumantar jagade sato kewan), ananging ing ngendi papan yen ana kahanan masarakat sing ora becik mesthi ana artis (pengarang) sing gumregut aweh pepéling supaya kahanan ala bisa kabrastha. Kalebu ing kene Priyana Winduwinata lumantar antologi Dongeng Sato-Kewan ndunungake anane penylewengan sing katindakake manungsa sing jaréné wus padha pinter lan duwe kadrajadan.
Sing disebut dongeng ing antologi Dongeng Sato-Kewan kuwi dudu critane bocah-bocah nalikane arep turu, nanging crita cekak sing ngemu panyendhu (kritik) marang kahanan sosial lan politik dhek jaman semana (sakiwa-tengene bubar Indonesia mardhika). Kanthi simbol-simbol maneka sato kewan, Dongeng Sato-Kewan dadi sawijining sindiran marang panylewènge watak lan tandang-tanduke manungsa.
Citakan I, 2021; 14,5 x 21 cm; 108 hal; Softcover
R. Hanapiah Ieu buku nyaritakeun budak yatim nu ditinggalkeun maot ku bapana waktu umurna opat taunan. Tuluy manéhna dikukut ku lanceukna sabapa anu geus boga pamajikan jeung budak lalaki sapantar manéhna. Hanjakal sanajan jeung dulur, manéhna mindeng disiksa lamun nyieun kasalahan anu teu sapira. Bakat ku teu kuat, manéhna minggat balik ka indungna babarengan jeung lanceukna saindung-sabapa anu karék sababaraha minggu nganjrek di dinya. Kungsi deuih milu ka lanceukna sabapa nu awéwé tapi boga adat sarua goréngna, ngan untungna salakina bageur. Manéhna dijieun bujang ku adi salaki-lanceukna bari diajar maca jeung ngaji, malah kungsi sakola jeung meunang ijasah sakola kelas dua. Kungsi nepungan dulur-dulur bapana di Singaparna, ngalaman sababaraha kali jadi kuli kontrak, tungtungna jadi Jurutulis di kacamatan lantaran boga ijasah téa. Salian ti ngagambarkeun tekad jeung perjuangan hiji budak nu hayang kaluar tina hal-hal nu matak ngarugikeun dirina, sarta tarékah keur kamajuan hirupn...